Η ρητορική περί τερματισμού της παγκοσμιοποίησης, όπως την ξέραμε, κυριαρχεί στην πολιτική σκηνή, με τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ να προχωρά σε σαρωτικές ανακοινώσεις για δασμούς, ιδίως στις εισαγωγές από την Κίνα. Ωστόσο, μια πρόσφατη κίνηση του Τραμπ, η εξαίρεση των smartphone και των ημιαγωγών από τους νέους δασμούς, υποδεικνύει τα όρια της αντιπαγκοσμιοποιητικής του ατζέντας και την ισχύ των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού.
Παρά την αύξηση των δασμών στις κινεζικές εισαγωγές στην Αμερική στο 145%, ο Τραμπ έκανε μια απρόσμενη στροφή, εξαιρώντας δύο καίριας σημασίας τομείς. Αυτή η απόφαση, που αποτελεί νίκη για τη Silicon Valley, αναδεικνύει την επιρροή που ασκεί η τεχνολογική βιομηχανία στον Λευκό Οίκο. Ταυτόχρονα, καταδεικνύει ότι ακόμη και ένας πρόεδρος με την αποφασιστικότητα του Τραμπ αντιμετωπίζει περιορισμούς όταν πρόκειται να διαταράξει τις περίπλοκες και άκρως κερδοφόρες παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, όπως αυτή του iPhone της Apple.
Το iPhone αποτελεί ένα χαρακτηριστικό “μνημείο” της παγκοσμιοποίησης. Η αλυσίδα εφοδιασμού του εκτείνεται σε όλο τον πλανήτη, από την Ισπανία έως την Ταϊπέι, με την Κίνα να κατέχει κεντρική θέση. Η ικανότητα της Apple να πουλάει το ένα πέμπτο των παγκόσμιων smartphone και να συγκεντρώνει τα τέσσερα πέμπτα των κερδών αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα και την πολυπλοκότητα αυτής της παγκόσμιας παραγωγικής διαδικασίας.
Αναλύοντας τη διαδρομή ενός μικροτσίπ iPhone, γίνεται αντιληπτή η πολυπλοκότητα της παγκόσμιας αλυσίδας εφοδιασμού. Από την εξόρυξη χαλαζία στην Ισπανία, την επεξεργασία στη Γερμανία και τις ΗΠΑ, μέχρι την κατασκευή των πλακιδίων πυριτίου στην Ταϊβάν από την TSMC με σχέδια της βρετανικής Arm και μηχανήματα ολλανδικής κατασκευής, κάθε στάδιο περιλαμβάνει εξειδικευμένες εταιρείες και διασυνοριακές μεταφορές.
Ο συγγραφέας του βιβλίου “Chip War”, Κρις Μίλερ, επισημαίνει την εξαιρετική αποτελεσματικότητα με την οποία η Apple έχει ρυθμίσει αυτή την αλυσίδα εφοδιασμού. Ωστόσο, αυτή η αποτελεσματικότητα συνεπάγεται και ευθραυστότητα. Η εξαίρεση των smartphone από τους δασμούς του Τραμπ μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι, παρά την ρητορική για την “επιστροφή των εργοστασίων στο σπίτι”, η παγκοσμιοποίηση, όπως ενσωματώνεται σε προϊόντα όπως το iPhone, παραμένει μια ισχυρή και απίθανη δύναμη.
