Με εσπερινό, όρθρο, θεία λειτουργία και λιτανεία τιμήθηκε επί διήμερο (Παρασκευή και Σάββατο) η μνήμη του πατρο Κοσμά στο ομώνυμο Μοναστήρι του Κολικόντασι, όπου βρίσκεται ο τάφος του και το οποίο έχει ανακαινιστεί εξ’ ολοκλήρου από τον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο.

Συμμετείχαν άτομα απ’ όλες τις περιοχές της Αλβανίας, μεταξύ των οποίων και Μουσουλμάνοι, που ευλαβούνται τον πατρο-Κοσμά, αλλά και πιστοί από την Ελλάδα (όπως Μετσοβίτες, μεταξύ των οποίων ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλ. Καχριμάνης και ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ Μιχάλης Τρίτος). 

Στην Θεία Λειτουργία συλλειτούργησαν ο Μητροπολίτης Απολλωνίας και Φίερι Νικόλαος,  ο Μητροπολίτης Αμαντίας Ναθαναήλ και ο Επίσκοπος Βίλιδος Άστιος.

Προς το τέλος της θείας λειτουργίας έγινε περιμετρικά του καθολικού της Μονής, με επικεφαλής τους δύο Μητροπολίτες, λιτανεία της εικόνας, του σταυρού και λειψάνων του Αγίου Κοσμά, που μεταφέρονται από την Αρχιεπισκοπή Τιράνων, όπου φυλάσσονται. 

Όσοι συμμετείχαν στη λιτανεία δεν την ένιωσαν σαν μια αναπαράσταση με την έννοια της απλής ανάμνησης, που δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια λειτουργία της μνήμης, αλλά ως κάλεσμα να βιώσουν ψυχικά το γεγονός της θυσίας του πατρο Κοσμά και να αισθανθούν την παρουσία του.

Το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμανδρίτης Κοσμάς Πρίφτης, ο οποίος αναφέρθηκε στο βίο και στο μαρτύριο του αγίου Κοσμά, τονίζοντας τον ενθουσιώδη πνευματικό αγώνα του για να ζει ο άνθρωπος ελεύθερος…

Στο χώρο του μαρτυρίου του Αγίου, στο χωριό Μίλγουλι της Μουζακιάς τελέστηκε εσπερινός χοροστατούντος του Μητροπολίτη Φίερι  Νικολάου. Εκεί ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος το 2018 είχε στήσει επιβλητικό σταυρό.

Το μοναστήρι του Αγίου Κοσμά στο Κολικόντασι το έχτισε ο Αλή πασάς και είναι ο πρώτος ναός, που χτίστηκε προς τιμή του. Σεβόταν τόσο πολύ τον άγιο Κοσμά, από την εποχή που τον γνώρισε και προφήτεψε γι’ αυτόν ότι «θα γίνεις μεγάλος άνθρωπος. Θα κυριεύσεις όλη την Αρβανιτιά. Θα υποτάξεις την Πάργα, το Σούλι, το Δέλβινο, το Γαρδίκι και αυτή την επαρχία του Κούρτ Πασά. Θα αφήσεις μεγάλο όνομα στην οικουμένη. Θυμήσου, όμως, σε όλη τη διάρκεια της εξουσίας σου να αγαπάς και να υπερασπίζεσαι του Χριστιανούς, αν θέλεις να μείνει η εξουσία στους διαδόχους σου. Και στην πόλη θα πας, με τα κόκκινα γένια» ( δεν κατάλαβε ο Αλή την προφητεία ότι θα πήγαινε το κεφάλι του ματωμένο στην Πόλη).

Μάλιστα ο σεβασμός εξελίχθηκε σε θαυμασμό, καθώς έφτασε στο σημείο να πει ότι «φέρτε μου έναν Μουσουλμάνο σαν κι αυτόν τον Χριστιανό, και να του φιλήσω τα πόδια»!

Όταν έγινε πασάς των Ιωαννίνων, χρόνια αργότερα από το μαρτύριο του πατρο Κοσμά, και εισέβαλε νικητής στο Μπεράτι, ζήτησε να γίνει ανακομιδή των λειψάνων του αγίου.

Την κάρα του, την οποία αργύρωσε, επιχρύσωσε και τη στόλισε με διαμάντια, την ασπαζόταν συνεχώς, ενώ έφερε από το Κολικόντασι τα λείψανα του αγίου στα Γιάννινα και τα λιτάνευσε.

Μια συγκλονιστική εικόνα, που διέσωσαν ιστορικοί: Σχηματίστηκε πομπή προς το σεράι με καλόγερους, Χριστιανούς, Μουσουλμάνους καβαλάρηδες και χανούμισσες.

Μπροστά τη λειψανοθήκη γονάτισε ο Αλής, την ασπάστηκε και δάκρυα κύλησαν στα μάτια του.

Εμείς ακόμη και σήμερα δεν φαίνεται να έχουμε συνειδητοποιήσει όσο πρέπει την βαθύτερη ουσία και σημασία της ειρηνικής επανάστασης και της θυσίας του πατρο Κοσμά.

Μένουμε αναπαυμένοι σε μια χονδροειδή αντίληψη γύρω από το θέμα, ενώ μπροστά μας ανοίγεται η άβυσσος της θείας αγάπης και της θείας ελευθερίας, που υπήρξαν τα κίνητρα και της δράσης του της θυσίας του.

Και τα δύο αυτά, που κορυφώνονται και αποτυπώνονται στο Σταυρό και στην Ανάσταση του Χριστού, τα έβλεπε σαν μια νέα έξοδο των ανθρώπων από τη δουλεία της φθοράς και μια διάβαση σωτηριώδη μέσα από τα έλη κάθε είδους σκλαβιάς.

Διαχρονικά ο άγιος Κοσμάς μάς λέει ότι όσο πολλές, όσο μεγάλες, όσο σκληρές και ανυπόφορες  και αν φαίνονται οι θλίψεις  και οι δοκιμασίες μας, να ρίξουμε τα πάντα στον Θεό και να ελπίζουμε. Τότε θα ιδούμε πως γρήγορα θάρθουν ημέρες αισιόδοξες, θα περάσουν τα μαύρα σύννεφα, θα διαβούν τα μπουρούνια και τα χαλάζια και ο ήλιος της αγάπης του Θεού θα ελευθερώσει τη ζωή μας.

π. ΗΛΙΑΣ ΜΑΚΟΣ

Λιτανεία της εικόνας και λειψάνων του Αγ. Κοσμά από 4 αρχιερείς στην Κόνιτσα

Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός τιμήθηκε και στην ακριτική Κόνιτσα, στον περικαλλή ομώνυμο προσκυνηματικό ναό, που είχε χτίσει ο αλησμόνητος Σεβαστιανός με πολύ κόπο, προς συμπαράσταση των Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου.

Κατά το τέλος του Εσπερινού έγινε, με συμμετοχή πλήθους πιστών, η καθιερωμένη λιτανεία της εικόνας και τεμαχίου του λειψάνου του αγίου Κοσμά στους δρόμους της κωμόπολης, έως και την κεντρική πλατεία. 

Συνιερούργησαν ο Μητροπολίτης Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων Χρυσόστομος, ο Μητροπολίτης Ηλείας Αθανάσιος, ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Φιλόθεος, προσκεκλημένοι του επιχώριου Μητροπολίτου Ανδρέου. 

Στη θεία λειτουργία προεξήρχε ο Μητροπολίτης Χαλκίδος Χρυσόστομος, ο οποίος αναφέρθηκε στον πνευματικό αγώνα του αγίου Κοσμά, που δεν κλείστηκε στο καβούκι του, αλλά εξόρμησε για τη λευτεριά της ψυχής των Ελλήνων.

Στον εσπερινό προεξήρχε ο Μητροπολίτης Φιλόδεος, που ανέλυσε στο κήρυγμά του τη φωτιστική και αφυπνιστική διάσταση της δράσης του αγίου Κοσμά.

Στη σύντομη χαιρετιστήρια παρέμβασή του, ο Μητροπολίτης Κονίτσης Ανδρέας, ευχαρίστησε τους δύο φιλοξενούμενους Μητροπολίτες.

Τα λόγια του αγίου Κοσμά του Αιτωλού «ψυχή και Χριστός σας χρειάζονται», είναι, σήμερα, επίκαιρα, παρά ποτέ.

Αναρριπίζουν τη φλόγα της αγάπης για την Ορθοδοξία και την Πατρίδα, σε μια εποχή, που, ψυχικά, είναι σκληρή και δυσβάσταχτη.

Χρειαζόμαστε σήμερα το αντιστασιακό πνεύμα του πατρο-Κοσμά, ο οποίος θα μπορούσε να συμβιβαστεί με την κατάσταση και να αγνοήσει την καταπίεση.

Μέσα του, όμως, ξύπνησε η απόφαση για ανένδοτο αγώνα μπροστά στα μάτια των εχθρών, για αντίσταση, που γεννάει ηρωισμούς και ήρωες και θυσίες.

Ενέκρινε, όμως, και ο Θεός. Ενήργησε ο άγιος Κοσμάς, ενεργεί ο άνθρωπος. Αν όμως δεν συνεργήσει και ο Θεός, ο άνθρωπος δεν μπορεί να πετύχει στα σχέδια και στους σκοπούς του. 

Επειδή ο άγιος Κοσμάς είχε πίστη χωρίς ταλαντεύσεις, η Χάρη του Θεού στερέωσε την καρδιά του με τόσο ισχυρή βεβαιότητα, ώστε να μην κλονίζεται από τα συμπεράσματα της κοντόφθαλμης ανθρώπινης λογικής. Ευχή και προσευχή μας ας είναι να αποκτήσουμε κι εμείς τέτοια πίστη.